Gebelik kadınları her yönde normalden farklı kılan bir süreçtir. Değişen kadın bedeni, anne adayının psikolojisini de farklı şekillerde etkiler. Yeni görüntüsüne ve hormonlarının değişimine henüz alışamaya çalışan kadın, bir yandan kendiyle barışık olmaya uğraşırken diğer yandan da annelik heyecanını yaşar. Bu süreçte kadının alınganlıklarını, duygusal iniş çıkışlarını çevresinde bulunanların anlayışla karşılaması gerekir.
Birçok film ve hamilelikle ilgili anlatılan öykülerde, bebeğinizi kucağınıza aldığınız andaki mutluluk, ışık ve o hissin, "anlatılamaz" olduğu vurgulanır. O andaki ilk hisler; anne adayı için oldukça karışık, şaşırtıcı, heyecan verici olsa da, doğumla sona eren hamilelik süreci de bir o kadar karmaşık ve yorucu olabilir. Her anne adayının hamilelik dönemini hem fiziksel hem ruhsal açıdan farklı geçirdiğini söyleyen Uzman Psikolog Seçil Akaygün Cüntay: "Bu dönemde hemen hemen tüm anne adaylarının yaşadığı ortak durum, ruh hallerindeki iniş çıkışlardır." diyor ve bize konu hakkında önemli bilgiler veriyor.
Artık hamilesiniz
Hamileliğiniz eğer planlıysa ve eşinizle birlikte verdiğiniz bir kararın sonucu ise, hamile olduğunuzu öğrendiğiniz ilk anda, gerçekten çok heyecan verici bir tecrübeye adım attığınızı düşünürsünüz. Bu haberi eşiniz, aileniz, sevdiklerinizle paylaşmak, yaşadığınız mutluluğu arttırsa da bir süre sonra kafanızda birçok senaryo ile baş başa kalabilirsiniz.
Planlı olmayan, istenmeyen hamileliklerde ise durum sizin için daha zordur. Çünkü böyle hamileliklerde, anne adayının hamile olduğunu öğrenmesinin ardından bir bebeğe sahip olacağı, anne olacağı konusunda duyulan endişeler, eşler arası ilişkileri bozarak, anne adayının ruh sağlığını olumsuz etkileyebilir.
Hayatınızdaki roller değişiyor
Gebelik dönemindeki değişiklikler, hayatınızda ilk olarak rollerin değişmesi ile başlar. Haberin öğrenildiği ilk andan itibaren “anne” ve “baba” rolleri ile tanışırsınız. Sadece anneye ait gibi görünen hamilelik süreci, daha en başından annenin yakınındaki herkesi, bu 9 aya ortak eder.
Hormonların etkisi
Hamileliğiniz süresince hormonlarınızda da değişimler meydana gelir. Her dönemde farklı durumların işaretçisi olarak gözlenen hormonal değişiklikler, hamileliğiniz boyunca hem fiziksel hem ruhsal açıdan birçok değişikliğe neden olur. Bu hormonlar sayesinde bebeğinizi her geçen gün daha çok sahiplenirsiniz ve koruyucu güdülerinizin de arttığını hissedersiniz.
Ben de mi değişiyorum?
Hamile kaldıktan sonra kilo almaya ve vücut formunuzda değişimler meydana gelmeye başlar. Bedeninizde şişkinlik, su toplanması gibi yeni ve alışılması güç durumlar oluşabilir. Etrafınızda her şey değişiklik sarmalındayken bu soruyu sormanız kaçınılmaz. Tüm bu değişen etkenlerin sonucunda, ruh halinizde de değişimler gözlenebilir; sık sık alınganlık sergileyip, iniş çıkışlar yaşayabilirsiniz. Hamileliğin 6 ile 10. haftalarında daha sık gözlenen ruh değişiklikleri, doğumun yaklaştığı son 4 haftaya kadar durgunluk gösterir. Son 4 haftalık dönemde ise tekrar artış gözlenebilir. Hamilelik sürecindeki bu değişimler, 5 nedenden kaynaklanır. Bunlar;
1- Stres
Evliliğinizde, kişisel yaşamınızda, iş hayatınızda yaşadığınız sıkıntılar veya üzücü olaylar, stresinizin düzeyinin artmasına, çıkan problemlerle baş ederken zorlanmanıza sebep olur. Bütün bu faktörler kendinizi güvensiz, çaresiz hissetmenizi sağlar ve bu noktadan sonra zorluklar, üstünüze çığ gibi büyüyerek gelmeye başlar.
2- Kurduğunuz senaryolar
Her anne adayı, bebeği hakkında hayaller, senaryolar kurar. Hamilelik sürecinin kendisi, bebeğin doğumu, bebeğin sağlığı, emzirebilme durumu gibi birçok konu, anne adayı için hem merak hem de kaygı uyandırır. Bu senaryolar, zaman zaman endişe duymanıza ve bebeği kaybetme korkularına varan ruhsal problemler yaşamanıza neden olabilir. Daha önce,
kaybı gibi olumsuz yönde yaşadığınız bir tecrübeniz varsa, onu hatırlamanız, endişelerinizin tetiklenmesine neden olur.
3- Yetersizlik hissi
Hamilelik döneminde, üstünüze ağır görevler bindiğini, bebeğinize yeterli olamayacağınızı düşünürsünüz. Bu zorlu süreçte, hamileliğinizin kısıtlayıcı durumları, sizde yetersizlik hissi uyandırabilir. Böyle bir durumda, çevreden gelen eleştirilere veya uyarılara karşı aşırı duyarlı hale gelir, her şeyi büyütüp kendinize dert edinirsiniz. Bütün bunların sonucunda; hem çevrenizle hem de eşinizle olan ilişkilerinizi zorlayabilirsiniz.
4- Fiziksel kaygılar
Hamilelik, kadınlığınızın en iyi temsil edildiği dönem olmakla beraber doğal bir süreç olarak, fiziksel görünümünüzü de bozar. Bu da aynalara küsmenize, eski halinizi git gide daha çok özlemenize neden olabilir. Büyüyen karnınız, şişen vücudunuz, sürekli sizi rahatsız eder. Bunun sonucunda da kadın kimliğinizi geri plana iterek, kendinizi yetersiz hissedebilirsiniz.
5- Sürekli yorgunluk
Bedeninizin tüm fizyolojik yapısı, bu dönemde değişir. Hamileliğiniz süresince meydana gelen yorgunluk, halsizlik hissi, uyuma ihtiyacı, hareketlerin yavaşlaması gibi durumlar, ruh sağlığınızı olumsuz yönde etkileyerek sosyal ortamlardan uzaklaşmanıza neden olabilir. Bu da, ister istemez hayatınızda değişimlere yol açacaktır. Bunun geçici bir süre olduğunu unutmamalısınız.
alıntıdır