Doğum Sonrası Anne

DOĞUM SONRASI BAKIM
Yaklaşık 40 hafta süren gebeliğiniz boyunca vücudunuzda bir çok değişiklik oldu. Bu değişiklikler bebeğin gelişimini sağladı ve sizi doğuma hazırladı.
Doğum ile gebeliğinizin önemli bir bölümü tamamlandı. Ancak daha herşey bitmedi. Bundan sonra sizin bebeğinize psikolojik ve fiziksel olarak yardımcı olabilecek hale gelebilmenizi sağlayacak lohusalık dediğimiz bir dönem başlıyor. Bu dönem yaklaşık 6-8 hafta sürer.
Doğumdan hemen sonra...
Doğumdan sonraki saatler sağlığınız için önemlidir. Bu dönemde dikkat edilmesi gereken noktalar vardır. Sağlık görevlilerinin sizi sık sık izlemesi gerekir. Tansiyonunuz, nabzınız, kanama miktarınız kontrol edilmelidir. Aşırı kanama, halsizlik, baygınlık hissi ve uyuklamaya yol açar. Bu durumda hemen hekiminiz uyarılmalıdır. Uterus özellikle zor doğumlar sonrası tam toparlanamayabilir ve zaman zaman gevşer. Bu durum bir anda aşırı kanamaya neden olur. Bu nedenle doğum sonrası ilk altı saat damardan serum verilmesi uygundur. Bu hem kaybettiğiniz sıvıları yerine koyar, hem de damar yolunun açık kalmasını sağlar. Ilk altı saat içinde idrarınızı yapmanız gerekir. Yapamazsanız sonda ile alınmasına izin verin. Biriken idrar kanamalarınızın artmasına neden olur.
Kan grubunuzdan tam emin değilseniz doğumdan sonra tekrar baktırın. Kan grubu negatif olan Anne'lerin bebeğinin kan grubuna bakılır. Bebek pozitifse Anne'ye kan uyuşmazlığına karşı koruyucu iğne yapılır. Bu iğne bir dahaki bebeğin kan uyuşmazlığından etkilenmesini önler. Bu dönemde tıbbi ve bakım gerektiren birçok olay yaşanır.
Uterus hızla küçülüyor...
Plasenta çıkar çıkmaz dölyatağı küçülür, sertleşir. Göbeğinizin altında sert bir kitle olarak ele gelir. Bu kitle 3 hafta içinde yavaş yavaş küçülerek kemik çatının içine girer ve elinize gelmez.
Ilk 3 gün içinde son ağrısı dediğimiz ağrıları hissedersiniz. Özellikle emzirmeden sonra duyduğunuz bu ağrılara kasılan ve küçülmeye çalışan döl yatağınız neden olur.
Hamilelikte ağırlığı 10 kat artan döl yatağınızın küçülmesi sırasında löşi dediğimiz akıntınız olur. Bu akıntı önce kırmızı, sonra sırasıyla pembe, sarı ve beyaz kremsi renk alarak 3-6 hafta süresince devam eder.
Ilk bir kaç gün kanlı akıntı vardır.
2-3 hafta sarı sulu akıntı olur.
Daha sonra akıntınız koyulaşır. Sarı yeşil renk alır. En geç 5 haftada akıntı kesilir.
Eğer akıntınızın rengi koyulaşır ve kötü kokulu olursa bir iltihap söz konusu olabilir. Böyle bir durumda hekiminize haber vermelisiniz.
Doğumdan sonraki ilk 24 saat içinde biraz ateşiniz çıkabilir. Bunun nedeni doğum sırasında kaybettiğiniz sıvıdır. Bu nedenle doğumdan sonra bol sıvı gıdalar almaya başlamalısınız. Hamilelik sırasında vücudunuzda biriken sıvı ilk günlerde hızla azalmaya başlar. Özellikle sık idrara çıkarak ve terleyerek bu sıvıyı kaybedersiniz.
Evde bakım...
Eve gidince kendinizi iyi hissetseniz de bol bol dinlenmelisiniz. Yatmalısınız. Sık sık idrar yapmanız yararlıdır. Böylece idrar yolları enfeksiyonu riski azalır.
Eve gider gitmez duş alabilirsiniz. Duşu ayakta alın ve kese yapmayın.
2 hafta sonra sokağa çıkabilirsiniz.
3 hafta sonra ev işlerini yapmaya başlayabilirsiniz. Ancak ağır şeyler kaldırmayın ve ağır temizlikler yapmayın.
Kabızlık ve temizlik...
Ilk 2 gün geçici bir kabızlık olabilir. Daha fazla sürerse hekiminize danışmanız uygun olur.
Normal doğum yapmışsanız vajen girişinde epizyotomi kesisinin dikişleri vardır. Bu dikişlerinizin mikrop kapmaması gerekir. Mikrop kapma riski daha çok büyük tuvaletinizi yaptıktan sonra olur. Bu nedenle her tuvaletten sonra size verilen mikrop öldürücü sıvı ile vajen ağzını ve makatınızı önden arkaya doğru silmeniz gerekir. Sezaryan ile doğum yapanların da bu temizlemeyi yapmaları yararlıdır. Çünkü rahimden içeri girebilecek mikroplar dölyatağında iltihaplanmalara neden olabilir.
Bu dikişler ya da hamilelik sırasında oluşmuş basurlar vajen ağzında ve makatınızda ağrı yapabilir. Bu durumda günde iki kez 15 dakika süreli ılık hafif tuzlu suda oturmak yararlıdır. Bunun için 1 tencere suyu kaynatıp ılıtın ve içine bir çorba kaşığı tuz koyun. Yassı plastik bir kaba suyu koyarak içine oturun. Oturma sırasında makatınızı ve vajeninizi hafif hafif sıkın ve gevşetin.
Sezaryanla doğum yapmışsanız böyle sorununuz olmayacak. Ancak karnınızdaki dikişler biraz gerginlik ve ağrı yapar. Bu durumda dikişlerinizi kolonya ile ıslatın.
Duygusal Değişiklikler
Doğumun bitmiş olması ve sağlıklı bir bebeğe kavuşmuş olmanız siz de büyük bir rahatlamaya neden olur. Çok sevinçlisinizdir. Ona dokunmak kucaklamak istersiniz. Hiç çekinmeyin bol bol kucağınızda tutun onu. Bazen ona dokunmaktan korkabilirsiniz. Ancak bu duygu geçicidir. Üzülmeye gerek yok.
Bazen doğumdan sonraki ilk haftada Anne de hafif huy değişiklikleri ve ağlama nöbetleri olabilir. Ilk doğumlardan sonra daha sık görülür.
Adetlerin Yeniden Başlaması
Adetin yeniden başlaması ve düzenli hale gelmesi emzirme süresi ve sıklığına bağlıdır. Ilk adet kanaması ortalama 3. aydan sonra başlar. Bu dönemde yumurtalarınız da çalışmaya başlar. Yani emzirsenizde hamile kalma olasılığınız var. Bu nedenle hamilelikten korunmak için önlem almanız gerekir. Cinsel ilişkiye doğumdan 40. gün sonra başlayabilirsiniz.
Emziren Anne için en uygun korunma yöntemi spiraldir. Spiral doğum sırasında, ya da sezaryan sırasında takılabilir. Ya da 40. günden sonra adet gelmeden de spiral takılması mümkündür.
Ikinci sırada hapla korunma gelir. Emzirenler için içinde sadece progesteron olan haplar tercih edilir. Bu haplar sütü fazla etkilemez. Içinde iki tip hormon içeren doğum kontrol hapları sütü etkileyebilir.
Erkeğin kılıfla korunması kısa süreli bir korunma olup, fazla güvenilir değildir.
DOĞUMDAN HEMEN SONRA BEBEĞINIZ...
Bebek doğar doğmaz ağzı ve burnu temizlenir. Hafifçe kurulanır ve ısıtıcının altına konur. Çünkü aniden Anne karnına göre soğuk bir ortama çıkmıştır ve bu nedenle derisi mordur. Yeni ortama yavaş yavaş alışması gerekir. Daha sonra odanıza gider gitmez bebeği kucağınıza almanız hatta emzirmeniz önerilir. Bebeğin bakımı ile ilgili daha ayrıntılı bilgi Çocuk Hastalıkları Uzmanı tarafından doğumdan sonra size verilir.
Hergün bebeğin göbek bakımı yapılmalıdır. Göbek genellikle 6. günden sonra düşer. Ama 1,2 gün daha bakımı sürmelidir.
Doğum sonrası egzersizler...
Gevşemiş olan organlarınızın normal hale dönmesi 2 aydan fazla bir süre alır. Bu dönüşüme doğum sonrasında yapılacak egzersizlerin büyük katkısı olur. Yapabileceğiniz egzersizler egzersiz bölümünde ayrıntılı olarak anlatılmıştır.
Doktorun aranması gereken durumlar...
Bir derece alıp sabah akşam ateşinizi ölçün.
Eğer ateşiniz 37.5'u geçerse,
Tarif ettiğimiz biçimde akıntı düzeniniz olmazsa veya yeniden kanama başlarsa,
ªiddetli Bel ve kasık ağrısı olursa,
Yanma tarzında idrar şikayetleri olursa,
Bacağınız alt ve arka kısmında gerginlik ve ağrı olursa, gecikmeden hekiminizi arayın