İştahsızlıkla Başetme Reçetesi
Hemen hemen her çocuk hayatının belli dönemlerinde iştah kaybına uğruyor.
Hemen hemen her çocuk hayatının belli dönemlerinde iştah kaybına uğruyor. Fizyolojik rahatsızlıklar iştah kaybına neden olurken, çocuğun iç dünyasındaki ya da aile içindeki sorunlar da yeme alışkanlığını olumsuz etkileyebiliyor. Çocuğunun iştahsızlığıyla karşı karşıya kalan ebeveynler çoğu kez baskıcı yöntemlerle yeme sorununa çözmeye çalışıyor. Çocuk Sağlığı Uzmanı Dr. Avar Özdemir’den iştah kaybında aile faktörü ve psikolojik faktörleri bunun yanı sıra
yemenin çocuk için nasıl eğlenceli hale getirilebileceğini konuştuk.
İştahsızlık, çocuğun besini almak istememesiyle ortaya çıkan bir durumdur. İştah kaybı anemi, bağırsak parazitleri gibi nedenlerken kaynaklanabilirken, büyük ölçüde çocuğun psikolojik sorunları da yeme alışkanlığını olumsuz etkiliyor. Bazen çocuk
yememeyi anne-babaya karşı bir silah olarak kullanıyor. Aile ve çocuk arasında yaşanan olumsuz yeme davranışının devam etmesi, duygu ve davranış bozukluğuna kadar varan sorunlara neden oluyor. Çocuğun iştahsızlığından tedirgin olan birçok aileler çocuğa
yedirmek için birçok yönteme başvuruyor. Bu noktada çocuğun iştahsızlığının nedenini tespit etmek önem teşkil ediyor.
BESLENME DAVRANIŞLARINI DEĞİŞTİRMEK MÜMKÜN
Öncelikle çocuğun severek ve iştahla yediklerini tespit edilmesi gerekiyor. Ortalama üç günlük beslenme günlüğünü tutarak eksiksiz bir liste çıkarın. Süt, meyve suyu, su, kola, çay gibi içecekleri çocuğunuz ne kadar tükettiğini belirleyin. Çocuğunuzun yiyerek mi yoksa içerek mi doygunluğa eriştiğini tespit edin. Eğer çocuğunuz sıvı tüketerek doygunluğa erişiyorsa
yemeden bir saat önce sıvı tüketimini sınırlandırın. Tüm bu ayrıntıları göz önünde tutarak yeni bir yeme listesi geliştiriniz.
TABAĞINI FAZLA DOLDURMAYIN
Tabağa konan
miktarı çocuğun iştahını etkiliyor. Çocuk tabağına konulan yemeğin miktarı fazla ise öğürme hissi duyarak iştahını baskılayabiliyor. Yemeği tabağa küçük miktarlarda koyarak çocuğunuza yemeği bitirme hazzını yaşatın. Yemeğin miktarı azaltılırken günlük alınan enerjiyi arttırabilirsiniz. Çocuğun tükettiği besinlerin içeriğini zenginleştirerek ya da besinlere glikoz polimerleri (maltodekstrin) ve yağ emülsiyonları eklenerek yapılır. Çocuğunuza karbonhidrat içeriği yüksek besinler yedirerek daha hızlı acıkmasını sağlayabilirsiniz. Sürekli karbonhidratı yüksek besinler vermek, çocukta glikoz metabolizması bozukluklarına varan sorunlar ortaya çıkarabilir. Bu nedenle öğünlerin protein, karbonhidrat ve yağ içeriği dengeli, vitamin ve mineral yönünden de yeterli olmalıdır.
DİKKAT ÇEKMEK İÇİN İŞTAHSIZ OLABİLİR
Çocuklar, büyüklerin dikkatini çekmek için
esnasında iştahsız davranabilir. İştahsızlık her zaman anne babanın dikkatini çeken bir durumdur. Bu durumun farkına varmazsanız çocuğunuz dikkat çekmek için bile iştahsız olabilir. Bu durumun oluşmaması için sofrada, onun yemedikleri hakkında yorumlar yapmaktan, ısrarcı olmaktan kaçınmak gerekiyor.
YEMEKLERİ ÇEKİCİ HALE GETRİN
Çocuklar için eğlenceli şekiller ve resimler
yemesinde etken olabilir. Ayıcık şeklinde kesip tabağına koyduğunuz bir dilim ekmek, gülen suratlı bir makarna, tabakta resim şekline getirilmiş çeşitli meyveler ve misket görünümündeki köfteler çocuğunuzun iştahını açabilir. Hayal gücünüzü kullanarak yemekleri çocuğunuzun ilgisini çekecek bir şekle getirin. Yemeklere komik ve ilginç isimler takarak çocuğunuzun merakını uyandırıp,
yemesini sağlayabilirsiniz.
ÇOCUK YERKEN UYARIDA BULUNMAYIN
Yemek yerken herhangi bir uyarının yapılmaması çocuğun
yeme devamlılığı açısından önemli bir noktadır. Çocuğa
sırasında ısrarcı olunması, çocuğun kendi
yeme alışkanlığı edinmesini önler.
PSİKOLOJİK SORUNLAR İŞTAHSIZLIĞA YOL AÇIYOR
Çocuğu iştahlı ya da iştahsız yapan faktörlerin başında onların iç dünyalarında yaşadıkları duygular önem taşır. Endişe, üzüntü, nefret veya kıskançlık gibi bir duygular çocuğun iştahını kesebilir. Bu nedenle çocuğunuzun psikolojik bir sorununun olup olmadığını gözlemleyin.
MUTFAKTA YARDIM ETMESİNE MÜSAADE EDİN
Yemek yaparken ya da hazırlarken çocuğunuzun size
etmesine izin veriniz. Kendi yaptığı ya da
ettiği yemeği daha iştahla yiyecektir.
DÖKE SAÇA YEMESİNE İZİN VERİN
Beslenmesini eğlenceli bir oyuna dönüştürün ve çocuğa yemeğin önemini anlatan hikayeler anlatın. Gülerek, oynayarak
yemesini sağlayın,
yerken müdahale etmeyin ve yemekleri döke saça yemesine müsaade edin.
ÇOCUĞU YEMEĞE ZORLAMAYIN
Çocuk aç olsa bile yemeğe zorlamayınız. Çocuk kendi kişiliğini, bağımsızlığını kanıtlamak ister. Çocuk yemeye zorlanırsa kendi açlık ve tokluk düzenini kuramaz. Kendi düzeninin kuramayan çocuk ileri yaşlarda yanlış beslenme şekilleri edinir.
YERKEN ÇOCUĞUNUZA ÖRNEK OLUN
Çocuklar öğrenmeyi söylenilen yada anlatılandan değil gördüklerini taklit ederek gerçekleştirir. Anne-baba ve çocuğun bakımından sorumlu diğer kişilerin olumlu yeme davranışı içinde olmaları gerekiyor. Grup halinde yaşıtlarıyla
ya da piknikte
, seçici çocuklarda olumlu yeme davranışının gelişmesine yardımcı oluyor.
ALINTIDIR