Jinekolojik Muayene
Çok kısa bir zaman almasına sadece 1-2 dakika sürmesine rağmen jinekolojik muayene pek çok kadında heyecan ve korku uyandırır. Bu endişeler özellikle ilk defa muayene olacak kişilerde doruk noktasındadır. Düzenli jinekolojik muayene kadın sağlığının vaz geçilmez bir ögesidir. Herhangi bir şikayeti olsun ya da olmasın cinsel yönden aktif olan her kadının yılda bir defa muayene olması son derece önemlidir. Bu sayede kanser dahil pekçok hastalık erken devrelerde fark edilebilir ve çok kolay yöntemler ile tedavi edilebilir.
ÖYKÜ
Tüm doktor muayenelerinde olduğu gibi jinekolojik incelemenin de ilk basamağı öykü almak ya da tıbbi deyimi ile anamnez almaktır. Bu aşama son derece önemlidir. Özellikle doktorunuza ilk defa muayene oluyorsanız anamnez doktorunuzun sizi tanıması ve olası problemler ve tanı hakkında fikir edinebilmesi için son derece önemlidir.
Anamnez sırasında doktorunuz ile aranızda bir sır ortaklığı oluşur. Anamnezde doktorunuza vereceğiniz bilgiler sizin onayınız olmadan asla üçüncü kişilere iletilmez, dosyanızdaki ve kayıtlardaki bilgiler başkalarıyla paylaşılmaz. Buna eşiniz, anneniz, akrabalarınız vb. dahildir. Jinekolojik öykü ve muayeneyi diğer tıp branş muayenelerinden ayıran önemli bir özelik bilgilerin doktor ile
arasında kalmasıdır. Genelde öykü alma ve görüşme muayenenin yapıldığı odadan başka bir mekanda olur. Bu sırada yanınızda muayeneye beraber geldiğiniz kişiler bulunabilir. Eğer görüşmede yalnız olmak isterseniz doktorunuz bu odaya sizden başka kimseyi almayacaktır.
Kişisel bilgiler
Anamnezin ilk aşaması kişinin demografik bilgileri ile ilgilidir. Burada doktorunuz size şu soruları soracaktır:
Adınız soyadınız
Yaşınız
Mesleğiniz
Medeni durumunuz
Eğer bekarsanız cinsel ilişkinizin olup olmadığı
Evliyseniz bunun süresi
Jinekolojik öykü
Adet düzeniniz. Adet kanamalarınızın kaç günde bir olduğu, kaç gün sürdüğü ve kanama miktarının nasıl olduğu
En son ne zaman adet gördüğünüz. Son adet kanamanızın başladığı gün
Son gördüğünüz adet kanamasının beklediğiniz zaman ve düzende bir kanama olup olmadığı,
Ara kanamalarınız olup olmadığı,
Adetler sırasında ağrı olup olmadığı,
Adet öncesinde herhangi bir gerginlik vb. olup olmadığı
Vajinal akıntınızın olup olmadığı, eğer varsa süresi, miktarı, rengi, kokusu gibi ayırıcı özellikleri,
Vajinal kaşıntı olup olmadığı,
Genital bölgede herhangi bir kitle, şişlik, siğil gibi anormallik olup olmadığı,
İdrar yaparken yanma, sık idrara çıkma gibi yakınmalarınızın olup olmadığı,
Cinsel ilişki sırasında ya da sonrasında ağrı veya kanama olup olmadığı,
Vücudunuzda aşırı tüylenme olup olmadığı,
En son jinekolojik incelemenin ne zaman yapıldığı, bu incelemede herhangi bir tetkik (özellikle smear testi) yapılıp yapılmadığı, eğer yapıldıysa sonuçları, muayene sonrası konulan tanı ve verilen tedavinin ne olduğu
Şu anki yakınmanız
Doktorunuza muayene olmak için başvurmanızı gerektiren yakınmanızın ne olduğu ve bu yakınma ile ilgili gerekli olabilecek diğer sorular
Obstetrik öykü
Daha önce hamile kalıp kalmadığınız;
Eğer hamile kaldıysanız bunların sonuçları (düşük, kürtaj, doğum vb)
Daha önceki hamileliklerinizde yaşadığınız sorunlar (kanama, preeklempsi vb)
Doğumlarınızın şekli (sezaryen, normal doğum) ve tarihi
Eğer sezaryen oldu ise bunun nedeni
Daha önceden düşük olayı yaşadıysanız sonrasında düşük materyalinde herhangi bir genetik inceleme yapılıp yapılmadığı
Daha önceden kullandığınız doğum kontrol yöntemleri
Şu anda kullandığınız doğum kontrol yöntemi
Genel sağlık bilgileri
Daha önceden tanısı konmuş kronik bir hastalığınız olup olmadığı
Daha önceden ameliyat geçirip geçirmediğiniz (Buna jinekolojik olmayan bademcik ameliyatı, apandisit ameliyatı, estetik ameliyatlar gibi ameliyatlar da dahildir)
Düzenli kullandığınız bir ilaç olup olmadığı;
Bildiğiniz herhangi birşeye karşı alerjiniz olup olmadığı
Aile Öyküsü
Ailenizde özellikle kadın hastalıkları ile ilgili kanser başta olmak üzere önemli bir hastalık olup olmadığı
Unutmayınız yukarıdaki bilgilerin hepsi özeldir ve doktorunuz sizin onayınız ya da isteğiniz olmadan bu bilgileri hiçkimseye vermez.
Eğer başvuru nedeniniz hamilelik ve takipleri ise yukarıdakilere ek olarak başka sorular da olacaktır
Eğer bu doktorunuz ile olan ilk vizitiniz değilse bu durumda doktorunuz zaten sizi tanıdığı için yukarıdaki soruların cevaplarını biliyordur. Bu durumda sadece o anki yakınmanıza yönelik sorular soracaktır.
Anamnez aşaması sona erdikten sonra doktorunuz siz ve yakınmalarınız hakkında gerekli bilgileri edinmiş ve kafasında olası tanıları ve tedavilerini planlamıştır. Bundan sonraki aşama muayenedir.
Muayene
Jinekolojik muayenede kullandığımız masa
Muayene olmadan önce tuvalete gitmeli ve mesanenizi boşaltmalısınız. Muayene odasına girdiğinizde iç çamaşırlarını çıkartmanız, size verilen örtüyü üzerinize alarak jinekolojik masaya uzanmanız ve bacaklarınızı masanın özel yerlerine yerleştirmeniz istenir. Bu aşamada size bir hemşire ya da bayan hastabakıcı eşlik edecektir. Bu çoğu hastada endişe ve korkuyu azaltır. Bu muayene pozisyonuna "jinekolojik pozisyon" ya da "litotomi pozisyonu" adı verilir. Bu pozisyon hem fiziksel hem de ruhsal açıdan gerçekten de rahatsızlık verici bir pozisyondur ancak jinekolojik muayene için en uygun yöntemdir.
Yıllık muayenenin amacı dış genital organlarla birlikte üreme sistemini oluşturan tüm organların pozisyon ve sağlık durumlarını değerlendirmektir. Muayene esnasında aklınıza takılan ya da merak ettiğiniz soruları doktorunuza yöneltmekten çekinmeyin.
Jinekolojik muayene 3 adımdan oluşur. Bunlar sırası ile dış genital organların muayenesi, spekulum incelemesi ve bimanuel muayenedir.
ALINTIDIR