hamilelikte kansızlık

Halk arasında kansızlık olarak da bilinen anemi özellikle ülkemizde önemli bir sağlık sorunudur. Kansızlık kısaca şöyle tanımlanabilir: Oksijen kanda hemoglobin adı verilen bir proteine bağlanarak taşınır. Alyuvarlarda bulunan hemoglobin aynı zamanda kana kırmızı rengi veren maddedir. Hemoglobinin normalden düşük olması ise anemi olarak isimlendirilir.

1. Hamilelikte görülen aneminin olası nedenleri hangileridir?

• Demir eksikliği anemisinin en sık karşılaşılan nedeni yetersiz demir alımıdır. Demir hayvansal gıdalarda ve yeşil yapraklı sebzelerde bol miktarda bulunur.

• Folik asit yetersizliği de anemiye neden olur.

• Basur ya da benzeri patolojiler nedeni ile kronik kan kaybı.

• Gelişmekte olan bebeğin annesinin depolarını tüketmesi.

• Travma, kaza gibi durumlarda ani ve fazla miktarda kan kaybı.

• Diğer anemi nedenleri.

2. Risk faktörleri nelerdir?

• Çoğul gebelik.

• Beslenme bozukluğu.

• Sigara kullanımı (besin maddelerinin emilimini azaltır).

• Alkol kullanımı.

• Sindirim sistemi hastalıkları.

• Bazı ilaçların kullanımı.

3. Kansızlık belirtileri nelerdir?

Pek çok olguda kişi anemik olduğunun farkında değildir. Anemi birden değil de yavaş yavaş geliştiğinde vücut bu duruma tolerans geliştirir. Anemi sıklıkla rutin yapılan incelemeler sırasında anlaşılır. En sık karşılaşılan belirtiler şunladır:

• Halsizlik.

• Çabuk yorulma.

• Soluk görünüm.

• Çarpıntı.

• Merdiven çıkma, yürüyüş gibi aktivitelerde hemen yorulma ve nefes nefese kalma.

• Baş dönmesi, baygınlık.

• Baş ağrısı.

• Tırnak diplerinin soluklaşması.

• Sarılık (nadir).

• Karın ağrısı (nadir). Bu belirtilerin büyük bir kısmının hamileliğin erken döneminde de normalde görülebilen yakınmalar olduğu gözden kaçırılmamalıdır.

4. Tanı nasıl konur?

Aneminin tanısı çok kolaydır. Yapılacak olan bir kan sayımı ile anemi varlığı saptanabilir. İlk kontrolde yapılacak olan kan sayımı hamilelik öncesi anemi varlığının anlaşılması açısından önemlidir. Hamilelik takipleri sırasında kan sayımı 24. - 28. haftalarda tekrarlanmalıdır.

5. Hamilelerde kansızlık nasıl tedavi edilir?

Demir eksikliği anemisinin tedavisi basittir. Genelde ağızdan alınan haplar ya da şurup şeklinde demir ilaçları ile tedavi yapılır. Nadiren enjeksiyon şeklinde demir alımı gerekebilir. Kansızlığın çok fazla olduğu durumlarda kan verilmesi gerekli olabilir. Hamileliğin başlangıcında anemi olmasa bile pek çok kadında demir kullanılması önerilir. Bunun amacı demir depolarının desteklenmesidir. Kan değerleri normal olan kadınlarda demir kullanımı 24 haftaya kadar geciktirilebilir. Demir ilaçlarının kabızlık ve mide bulantısına neden olabileceği, aynı zamanda dışkıyı siyaha boyadığı unutulmamalıdır.

6. Hangi komplikasyonlar oluşabilir?

Demir eksikliği anemisi hamilelikte bazı sorunlara neden olabilir. Bunların en önemlisi erken doğum riskindeki artıştır.

• Erken doğum riskinde artış.

• Rahim içi gelişme geriliği.

• Düşük doğum ağırlıklı .

• Doğum sonrası annenin iyileşmesinde gecikme.

• Doğum sonrası annede enfeksiyon riskinde artış.

• Doğumda normal miktardaki kan kaybının anemik kadında tehlike yaratacak düzeylere ulaşması.

7. Nasıl önlem alınır?

• Yeterli miktarda demir içeren besinler tüketin.

• Yeterli miktarda folik asit içeren besinler tüketin.

• Yeterli miktarda C vitamini alın. C vitamini demirin bağırsaklardan emilimini kolaylaştırır.

• Kontrollerinizi ihmal etmeyin.

• Doktorunuz tarafından verilen vitamin ve demir ilaçlarını düzenli olarak kullanın.