Polikistik Over Sendromu, kilo almaya neden olabilir!
Son günlerde sık sık gündeme gelen Polikistik Over Sendromu, aslında uzun zamandan beri tartışılan bir konu. Bir kadın hastalığı olmakla birlikte, birçok sağlık ve beslenme sorununa yol açan kompleks bir hastalık. Yaşam kalitesini düşüren bu hastalığın temel tedavisi ise; sağlıklı beslenmeyi içinde barındıran bir yaşam stili değişikliği. Sebebi hala tam olarak çözülememiş, ama genetik ve çevresel faktörlerle ortaya çıktığı düşünülüyor. Bu hastalıkta; yumurtalıklarda birden fazla kist vardır ve hamile kalmak zorlaşır. Ayrıca kadınlarda erkeklik hormonları olan androjenler yüksek miktarda salgılanır ve buna bağlı olarak akne, kıllarıma ve benzeri sorunlar ortaya çıkar. Yüksek miktarda salgılanan erkeklik hormonları, insülin hormonunun da etkisiz hale gelmesine yol açarak insülin direnci adı verilen duruma ve buna bağlı olarak kan şekerinde dengesizliklere neden olur. Kan şekerinde oluşan dengesizlik, tatlı krizlerinin ve yeme dürtüsünün temel nedenidir. Bu hastalığı yaşayan kadınlarda karın bölgesinde yağlanma ve kilo alma sorununa sıklıkla rastlanır.
Tedavisi nasıl yapılır?
Başlıca tedavisi yaşam tarzı değişikliğidir. Bu, beslenme ve fiziksel aktiviteyle ilgilidir. Polikistik Over'lı kadınlar sağlıklı beslenme ve düzenli fiziksel aktiviteyi alışkanlık haline getirmek zorundadır. Mevcut kiloları yüzde 2-5 oranında azaldığında hastalığa bağlı sorunlar en az seviyeye iner ve hamile kalmak kolaylaşır. Polikistik Over Sendromu'nun ağır olarak seyrettiği kadınlarda ise yaşam tarzı değişikliğine ek olarak ilaç tedavisine başlanır.
Nasıl kilo verebilirler?
Bu hastalığı yaşayan kadınlarda zayıflama,insülin direnci nedeniyle yavaş olabilir. Bu yüzden hastanın beslenme programını sıkılmadan ve vazgeçmeden uygulaması gerekir. Haftada bir yapılacak diyetisyen kontrolleriyle başarı şansı yükselir ve yaşam tarzı değişikliği sağlanır. Sağlıklı kilo kaybı haftada 0.5-1 kg arasındadır. Daha hızlı ağırlık kaybı yaşanması, kan tablosunu kötüleştirebilir. Ayrıca hızlı kilo verme; kas ve su kaybına neden olabileceğinden ötürü, sağlık durumunu ve metabolizma hızını olumsuz etkiler. Kilo kaybı kadar, ulaşılan kilonun korunması da önemlidir. Bu nedenle ideal kiloya ulaştıktan sonra bir diyetisyen kontrolüyle koruma programına başlanmalıdır. Aynca sağlıklı beslenme mutlaka yaşam tarzının ayrılmaz bir parçası haline gelmelidir. Düzenli fiziksel aktivite de aynı şekilde alışkanlık haline getirilmelidir. Haftada en az 3 gün, 45-60 dakikasını egzersize ayırmalıdır.
Polikstik Over Sendromu
yaşayan kadınlarda zayıflama, insülin direnci nedeniyle yavaş olabilir. Bu yüzden hastanın beslenme programını sıkılmadan ve vazgeçmeden uygulaması gerekir.
Beslenme önerileri
• Az ve sık beslenme önemlidir. Günde 3 ana, 3 ara öğün şeklinde düzenlenecek bir beslenme programıyla kan şekeri dengesini sağlamak kolaylaşır ve tatlı krizleri azalır. Öğün sayısı kadar önemli olan bir konu da öğün saatleridir. Öğün aralarında 2-3 saat olmalı ve gün içerisinde 4 saatten uzun aç kalınmamalıdır.
• Düşük glisemik indeksli bir kahvaltıyla güne başlanmalıdır. Bu, gün içeriside tatlı ve açlık krizlerinin oluşmasını engelleyecektir. Kahvaltıda peynir çeşitleri, 1 -2 ince dilim tam buğday veya tam çavdar ekmeği ve boş söğüş sebze tüketilebilir. Reçel veya glisemik indeksi yüksek besinlere mümkün olduğuna sofrada yer verilmemelidir.
• Ara öğünlerde doğru seçim yapılmalıdır. Kan şekeri dengesizliği nedeniyle sadece karbonhidrattan veya sadece proteinden oluşan bir ara öğün tüketilmemelidir. Bunu yerine karbonhidrat, yağ ve protein dengesinin olduğuduğu ara öğünler tercih edilmelidir. Süt ve meyve, meyveli yoğurt, meyve ve kuruyemiş, peynir ve ekmek gibi öğünler ideal seçimdir.
• Basit karbonhidratlar tercih edilmemlidir. Kan şekerini çabuk yükselten beyaz şeker gibi basit karbonhidratlar ve bu karbonhidları içeren yiyecekler ve içecekler mümkün olduğunca az tüketilmelidir. Çünkü bu tür besinler hem boş enerji kaynağıdır hem de kan şekerinin dengesizleşmesine neden olur.
• Kompleks karbonhidratlar ve lifler tercih edilmelidir. Tokluk süresini uzatan ve kan şekerinin dengeli yükselip alçalmasını sağlayan kompleks karbonhidratlar ve posalı besinler tercih edilmelidir. Meyve, sebze, kurubaklagil ve tam tahıl ürünlerinin lif içeriği yüksektir.
• Doymuş yağlardan ve trans yağ asitlerinden uzak durulmalıdır. Etlerin görünür yağları, süt ve süt ürünlerinin kaymaklı olanları, organ etleri, kızartmalar, kavurmalar ve katı margarinlerden uzak durulması gerekir. Süt ürünlerinin yarım yağlı olanlarının tercih edilmesi daha sağlıklıdır.
Nil Şahin Gürhan
Beslenme ve Diyet uzmanı
Çarş. Ocak 27, 2010 12:36 pm